FOTONIEUWS

STOK - de nieuwe kunstruimte - eerste expositie P de Kroonstraat - 22 september 2019 e.v.
inhoudsopgave:
+ 3/11 Opening Stedelijke kunstenaars 1  
+ 15/12 Opening Stedelijke kunstenaars 2
+ 4/1/2020 Sorteren met Marianne van Heeswijk 
+ 12/1/2020 Lezing De klare lijn - met Oscar Schrover en Theo Barten
+ 26/1/2020 Opening Stedelijke kunstenaars 3   
+ 11/3/2020 en verder: Stedelijke kunstenaars 4
+ 4/8/2020 Stedelijke kunstenaars 5
+ 13/9/2020 Stedelijke kunstenaars 6

Aankondiging van de Atelierroute 2021
Stok organiseerde om de twee jaar een atelierroute met leden uit gemeente 's-Hertogenbosch, de laatste was in 2018 .
Professionele kunstenaars die van 15 t/m 17 oktober 2021 hun atelier voor bezoekers open willen stellen kunnen zich tot en met 7 september inschrijven via de nieuwe website.
Er komt dit jaar geen begeleidende expositie, geen locatie beschikbaar.
= Atelierroute 2021 in de opening Azijnfabriek - 15 okt. 2021 =


[Op 3 oktober 2021 was er een kleine kunstmarkt in de Havenstraat bij Dok 7 met werk van een aantal Bossche kunstenaars]

Korte inhoud van het voorafgaande

+ 11/6/2019 STOK (vereniging van Bossche kunstenaars) verhuist naar Pastoor de Kroonstraat 18-20 (voorm. computerwinkel)
+ 14/6/2019 de lege ruimte
+ 19/6/2019 de eerste werkzaamheden

---------------

                        


+ 22/9 opening van de nieuwe kunstruimte van STOK en eerste expositie

Welkom door Oscar Schrover, de nieuwe voorzitter van STOK Stedelijk Overleg Kunstenaars,
toespraken door Pieter Paul Slikker, fractievoorzitter van de PvdA in de Bossche gemeenteraad*,
en door kunstenares Riki Mijling**.
Werk van Isa de Jong - foto's (afwezig wegens Unseen 2019),
Defne Tesal - tekeningen, Simon Oosterhuis - collages en 3D, Lotte Schrander - foto's.
Deze jonge kunstenaars zijn allemaal dit jaar afgestudeerd aan de kunstacademie AKV/St.Joost.
Deze expositie is te zien op de begane grond, in de kelderruimtes komen presentatie- en expositiemogelijkheden.

Er komt een nieuwe website.
zie evt ook de laatste exposities in het Kruithuis in 2018.
zie evt ook STOK-leden exposeren in het Theater aan de Parade 2018 ev
©2019 Gerard Monté

-----

                        

+ 3/11/2019 Opening Stedelijke kunstenaars 1
t/m 1 december, dinsdag t/m zondag van 12 tot 17 uur
met werk van
Willemijn van Dorp, Bernadette Goossens, Susan de Boer, José op ten Berg en Susan Reijnders.
De laatste twee konden niet aanwezig zijn.
De voorzitter van STOK, Oscar Schrover, hield een welkomstwoord en een inleiding op de expositie***.

©2019 Gerard Monté

-----

                        


+ 15/12/2019 Opening Stedelijke kunstenaars 2

Met werken van Theo Barten, Marianne van Heeswijk, Rozette Bakker, Karin Schreppers, Fred Geven.
Opening door STOK-voorzitter Oscar Schrover.

©2019 Gerard Monté

------------------------------



+ 4/1/2020 Tapijt voor Vrede - Marianne van Heeswijk - sorteermiddag  

Sorteren met Marianne van Heeswijk tbv het Tapijt voor Vrede. Een gezellige middag waarop de nieuwe aanvoer ("er is voorlopig even genoeg") van doppen en deksels gesorteerd kon worden. Vrienden en bekenden deden mee tussen de kunstwerken van oa Marianne van Heeswijk.

©2020 Gerard Monté

------------------------------



+ 12/1/2020 STOK - Lezing De klare lijn - met Oscar Schrover en Theo Barten

Lezing over De taal van het beeld; kunst en de klare lijn.
Oscar Schrover en Theo Barten over het beeldverhaal, de oorsprong van de term klare lijn en relaties tussen tekenkunst, grafiek en beeldverhaal.


©2020 Gerard Monté

------------------------------
                  


+ 26/1 Opening Stedelijke kunstenaars 3

...

©2020 Gerard Monté

------------------------------
                      


+ 8/3 en verder:  Stedelijke kunstenaars 4   -  verlengd t/m 24 juni

met werk van Evalore Beukers, Wilma de Turck, Annemarie Vandenthillart en Helma Veugen, en Pim van Pagée.

t/m 5 april is Stok gesloten ivm het coronavirus; de expositie is alleen op afspraak te bezichtigen
weer open: 
+ 23/5 STOK - de nieuwe kunstruimte is weer open vanaf 2 juni - 's zondags op afspraak, maandag gesloten
-  verlengd t/m 24 juni

©2020 Gerard Monté   

------------------------------
 
{/besps}

+ 4/8 Stedelijke Kunstenaars 5
22 juli t/m 19 augustus 2020   verlengd tot en met 26 augustus

met werk van Dineke van Oosten, Paul Corvers, Frans Franssen, Andre Geertse, George Meertens
           
ivm de corona-utbraak was er geen opening, de tentoonstelling kan zonder aanmelding bezocht worden,
dinsdag t/m zondag 12 - 17 uur
©2020 Gerard Monté   

------------------------------

{/besps}

+ 13/9 Stedelijke Kunstenaars 6
t/m  zondag 11 oktober 2020 

met werk van Datahunter (nom d'artiste van Janetta Adriana), Rietje de Bijl, Pieternel Dekkers, Chika Ito (foto)
en gastkunstenaar uit Vlaanderen (Gent) Dominiq V.D.wal (foto).
        
ivm de corona-utbraak was er geen opening, de tentoonstelling kan zonder aanmelding bezocht worden,
dinsdag t/m zondag 12 - 17 uur

info nieuwe website
©2020 Gerard Monté   

------------------------------

+ 8/3/2021  Stok moet eind april 2021 de ruimte aan de PdKroonstraat verlaten. De ruimte was door vz Oscar Schrover en enkele vrijwilligers al bijna helemaal in orde gebracht voor exposities, ook in de kelderruimtes. In de afgelopen anderhalf jaar zijn er door corona gedurende 10 maanden geen tentoonstellingen mogelijk geweest.
Stok heeft nog geen nieuwe ruimte maar de organisatie is naarstig op zoek gegaan naar expositiemogelijkheden voor de ruim 90 leden: Bossche kunstenaars die hun werk willen laten zien.

©2021 Gerard Monté   


------------------------------
       

***tekst van de toespraak van Stok-voorzitter Oscar Schrover bij de opening op  3/11/2019

Welkom bij de tweede tentoonstelling in dit pand en de eerste in een reeks met werken
van kunstenaars die met deze stad verbonden zijn, kunstenaars die wonen in Den Bosch, die
hier hun atelier houden, in een van de diverse ateliergebouwen verspreid over de stad
worken, of actief zijn in werkplaatsen zoals het grafische atelier in de Willem II fabriek.

Deze expositie stedelijke kunstenaars is nummer een in een reeks. Dat wil dus zeggen er
volgen er dus meer, exposities waarin we actuele kunst in de stad onder de loep nemen, de
schijnwerpers richten op de diversiteit van de kunstpraktijk in de stad ’s-Hertogenbosch en
de Meierij. Diversiteit, want er is hier geen eenduidige school of stroming actief.
Kunstenaars werken hier realistisch, abstract, conceptueel, ze maken design, lijken soms
ZERO toegedaan of vallen op hun eigen stijlvermenging.

We willen als stichting STOK graag de diversiteit van de kunstpraktijk in de stad tonen. Met
ruimte voor jonge én oude talenten, met werk van mannen én vrouwen die zich op een heel
intense manier aan hun kunstpraktijk hebben overgegeven. Werk toen van kunstenaars die
zich uiteenzetten met de moderne kunst en een eigen handschrift zoeken.
Bernadette, José, Susan, Susan en Willemijn gefeliciteerd met jullie tentoonstelling.

Wat het werk van jullie, volgens mij, verbindt is beweging, kinesis – om een Grieks woord te
gebruiken. Een beweging die vooral uit de hand komt, ook al spelen esthetische
overwegingen een rol.
Wie kijkt naar de kunst hier en zich verdiept heeft in de kunstgeschiedenis weet wie
handschrift verbindt met abstractie op ‘ecriture’ stoot, een term dat genomen is uit het
werk van de Belgische kunstenaar Henri Michaux. Zijn werk was vooral ‘geinspireerd’,
geïnformeerd is misschien een betere term, door de Chinese kalligrafie die, volgens Michaux
als een samenspel van elementen naar de abstractie leidde.
'Le Chinois possède la faculté de réduire l’etre a l’etre signifié (vrij vertaald: het Chinees
bezit de eigenschap om het zijn te reduceren tot een betekend of bepaald zijn) - zoals
meetkunde of algebra.
Kalligrafie, het handschrift, gezien als een meetkundige variabel die een niet nader gegeven
object vertegenwoordigt, waarbij zwart de meest elementaire kracht is. Lijnen zetten en
schrijven dat wordt op deze manier poëzie schrijven en het meest eigen uitdragen – 'de plus
mien' zegt Michaux. Een handschrift in beweging als de basis voor het meest eigene, als
teken van spontaniteit, van nerveus aanraken, het bewijs van gespannenheid of van
nonchalance.
In dat bewegen van de hand over het doek of het papier vinden we het immateriële, in die
beweging uiten zich volgens mij de meest intieme gevoelens en gedachten van de
kunstenaar. Zij bezetten de beeldruimte, nemen het doek in of onderwerpen het papier. In
dat gebaar organiseert de kunstenaar een beeld. Die gedachte sluit aan bij wat Ilya
Prigogine het zelf-organiserend beginsel van de kosmos noemde waarin de scheiding tussen
innerlijk en uiterlijk wegvalt.
In de kunstwerken die hier hangen zien we een verbinding tussen de objectieve en
subjectieve ervaring, tussen de beweging van de hand en het innerlijk.

De Franse kunsthistorica Margit Rowell die het werk van de kunstenaars Henri Michaux,
Pierre Alechinsky, Asger Jorn, Wols en Pollock bestudeerde, formuleerde in 1972 over de
relatie tussen kunstenaarshand en penseelstreek: ‘de penseelstreek dat is een gereedschap
voor communicatie, de beweging dat is de dialoog in het zelf’.

Het werk van Rowell wordt uitgebreid aangehaald in het boek Moving Imagination:
explorations of Gesture and inner movement in 2013 verschenen bij de uitgeverij van de
Universiteit van Amsterdam. Rowells is niet de eerste in het westen die zich heeft
uiteengezet met de Oosterse kalligrafie en het ideogram. De dichters Guillaume Appolinaire
en William Butler Yeats schreven er al over, net als Ernst Fenollosa, curator van het
Bostonmuseum in de late 19de eeuw, die lesgaf in Tokio.

Rowell meent dat Michaux door middel van zijn ecriture zijn handgeschreven kunst een zelf
zonder dualisme heeft weten aan te boren. Dit oosters non-dualisme is voor Michaux,
betoogt zij, het beginpunt waar het informele en onbeduidende verschijnen als de ‘zuivere
motorische beweging zich verenigt met gedachten.’
Toen Henri Michaux eens gevraagd werd wat de basis van zijn kunstpraktijk was,
antwoordde bij eenvoudigweg: envie cinetique, jaloezie op beweging. Het is een verlangen
naar beweging die zijn kunstpraktijk voedt. Dat geldt volgens mij ook voor de kunstenaars
die hier tentoonstellen.

Stedelijke kunstenaars nummer een, dit is het begin van een onderzoek naar de levende
kunstpraktijk in de stad en zijn omgeving, en dat niet om een eindoordeel te geven maar om
een tussenrapportage af te geven en al die uitbundige uitingen van creativiteit hier te
vieren. Vieren, want aan ons gegeven in al zijn spontaniteit, opmerkzaamheid en
concentratie, in vreugde en verdriet, in blijheid en duisternis.

De nieuwe kunstruimte, als het platform voor actuele kunsten in ’s-Hertogenbosch, dat laat
zich alleen realiseren met steun van de professionele kunstenaars in de stad. Dat realiseer ik
mij goed. Ik heb mij als voorzitter van stichting STOK een aantal taken gesteld die
samengevat kunnen worden als: verjonging, verbreding en verdieping. Verjonging: Het is
noodzakelijk dat jonge talenten en kunstenaars welke het kunstonderwijs verlaten een
moerbed vinden om daar te experimenteren, en dat kan zijn om de eigen kunstpraktijk
nader te onderzoeken, om ervaring op te doen met het verzorgen van
groepstentoonstellingen, het maken van afspraken en het leren samenstellen van kleine en
grote tentoonstellingen. De nieuwe kunstruimte als proeftuin, leerschool, werkplaats en
podium naar de stad toe gericht. Want hier gebeurt het, hier kunnen kunstenaars in de stad
en omgeving een platform vinden voor hun kunstpraktijk. Verbreding, we willen het aantal
aangeslotenen vergroten, met name onder de diverse groepen professionele kunstenaars.
De kunstpraktijk in de stad is gebaat bij een groot en divers netwerk. Verdieping, dat wil
zeggen we kijken voorbij de oppervlakte, we willen het subject, het menselijke aanraken.
Verdieping, we pogen, ook op dit moment, een link te leggen met wat er gedacht en
geschreven is over kunst en kunstenaars. Dat heeft een educatieve ondertoon en dat is niet
alleen voor U zo bedoeld, maar vooral voor mezelf, want ik leer een heleboel door het
organiseren en maken van tentoonstellingen, lees weer andere teksten, kan opnieuw gaan
dwalen door de kunstgeschiedenis. En genieten van kunstwerken, zoals de werken die hier
hangen en die mij op mijn weg vergezellen. Ik hoop dat U dat ook ervaart. En dan verklaar ik
nu de tentoonstelling voor geopend.

(c) Oscar Schrover                                                                /gerarddenbosch

------------------------------

*                        
tekst van de toespraak van Pieter Paul Slikker:

Over de kunst de ruimte geven
Column uitgesproken bij de opening van de Nieuwe Kunstruimte van STOK 22/9/2019

Lieve mensen,

In 2010 sprak een van mijn voorgangers de Bossche State of the Arts uit onder de titel
‘Cultuur in tijden van politiek populisme en begrotelijk noodweer’. We zijn tien jaar
verder, en toch zou ik die noemer probleemloos kunnen lenen als de portee voor deze
column. Want de kunst om de kunst de ruimte te geven is in het ´s-Hertogenbosch van
2019 nog altijd geen geringe opgave.

We zien het in de volle breedte in onze Cultuurstad van het Zuiden: de strijd om
schaarse ruimte. Bij de podiumkunsten - waar een nieuw theater al meer dan een
decennium op zich laat wachten, waar een Kaaihal in de spoorzone concurreert met de
ambities van projectontwikkelaars en waar op festivalgebied cultuursnuivers,
bourgondische levensgenieters en bezorgde bewoners de ruimte met elkaar moeten
delen en daarover geregeld in conflict raken. We zien het ook bij de beeldende kunsten –
waar een succesvolle kunstacademie fungeert als magneet voor talentvolle starters,
waar gewortelde Bossche kunstenaars en professionals van buiten permanent zoeken
naar de schaarse atelier- en expositieruimte. Kunstenaars leiden een nomadenbestaan.

Niet alleen de kunsten kampen met dit probleem, het geldt ook voor sociale initiatieven in
onze wijken, en het geldt zelfs voor startende of minder verdienende woningzoekenden:
er heerst schaarste in tijden van overvloed. Het inmiddels jarenlange succes in de
private ruimte heeft onvoldoende weerslag op de publieke ruimte – waar de eerste groeit
krimpt de tweede. En het is noodzakelijk om -met de kunsten in ’s-Hertogenbosch als
uitgangspunt- te bezien hoe die schaarste tot stand komt, welke fysieke, politieke en
maatschappelijke structuren daaraan ten grondslag liggen.

Voor een deel kent de schaarste van ruimte een fysieke component. Ook de komende
decennia zullen onze steden groeien. Het zijn de steden waar wonen, werken,
cultuursnuiven en genieten van het leven momenteel het beste te combineren valt. De
komende 15 jaar betekent dat voor ’s-Hertogenbosch dat we ieder jaar 1000 nieuwe
gelukszoekers –dat zijn we immers allemaal- mogen verwelkomen. De vraag naar ruimte
groeit, en de vraag is of het aanbod daarmee gelijke tred kan houden. In de fysieke sfeer
kent een historische vestingstad ook nog zo haar beperkingen. Vrijgevallen industriële
ruimtes zijn hier schaars wat het benutten van industrieel erfgoed voor atelier-, expositie-
of woonruimte minder succesvol maakt dan in bijvoorbeeld Eindhoven of Tilburg. Kracht
en zwakte liggen soms dicht bij elkaar.

Daarnaast kennen we een politieke component van schaarse ruimte. Daarbij staat het
vraagstuk van verdeling centraal. Wat kennen we waarde toe in onze stad? Met de
kunsten in het achterhoofd: welke prijs mag schoonheid, verwondering, aanzetten tot
denken, het bieden van een ander perspectief, het bevorderen van onderling begrip en
gemeenschapszin ons eigenlijk kosten? Is het een sluitpost van de begroting als we aan
alle andere –vaak economisch- onvervulde behoeften voldaan hebben? Of is het een
onlosmakelijk onderdeel van de kwaliteit van ons bestaan en van de samenleving die wij
willen zijn? Dat vraagt om stellingname in de politiek. Zeker nu er zich boven ons hoofd -
ook hier in ’s-Hertogenbosch- een donkere wolk van bezuinigingen begint samen te
pakken door een Kabinet dat gemeenten met miljoenen kort.

De derde en wat mij betreft meest fundamentele component van schaarse ruimte is de
maatschappelijke. In dit gezelschap zullen we de vraag over de waarde van kunst en
cultuur vermoedelijk allemaal gelijk gestemd beantwoorden. Maar maatschappelijk
gezien ligt dat net wat anders. In de tijdgeest zoals we die kennen gaat het vaak over de
prijs van cultuur maar zelden over de waarde. Wie buiten de eigen bubble de twitter-
time-lines er op naslaat weet er alles van. U bevindt zich vandaag tussen de subsidie-
slurpende relicten van de linkse kerk. Tussen de luie donders die van gefröbel en
gehobby hun verdienmodel hebben gemaakt op de kosten van hardwerkend Nederland.

De jaren van Halbe Zijlstra mogen dan achter ons liggen, het dominante denken over
kunst en cultuur wordt nog altijd gedomineerd door het financiële denken waar markt,
concurrentie, prijs en winst het centrale begrippenkader vormen. Wie de schaarse ruimte
voor de kunsten wil vergroten zal dus allereest het dominante denken moeten zien te
keren. Want let op de terminologie: waarom financieren we onwankelbare waarden als
onderwijs en zorg maar subsidiëren we de kunsten? Waarom is de taal die in het
publieke debat gesproken wordt over kunst en cultuur überhaupt meer met financiële
dan met morele begrippen geladen? Aan de leiband van de huidige tijdsgeest zijn kunst
en cultuur versimpeld tot een kostenpost. Dat is op zijn minst een bijzondere situatie als
men zich bedenkt dat kunst er eerder was dan geld - we beschilderden immers grotten,
bewerkten hout en smeedden staal voor esthetische en mystieke doelen lang voordat de
eerste munt geslagen was. Dat betekent dat ergens in ons iedereen beseft dat kunst
aanzet tot denken -begrip en samenhang creëert- kan verwonderen en ontroeren. Dat
we weten dat niet alles wat waarde heeft in prijs is uit te drukken – omdat ons leven,
ieders leven, daarmee is doordrongen.

Daar ligt er een maatschappelijke opdracht voor eenieder die de kunsten een warm hart
toedraagt: keer het dominante denken. Verander de tijdsgeest in plaats van aan haar
leiband te lopen. De onderlinge concurrentiestrijd om schaarse ruimte die ik met
regelmaat zie –ook binnen de kunst en cultuursector- is de weg naar beneden. Terwijl de
opdracht is om de weg omhoog te vinden, om de ruimte te vergroten. En het is mijn
stellige overtuiging dat de weg omhoog voor de kunsten lokaal begint. Daar waar
ontmoeting en het gesprek op dagelijkse basis plaatsvinden.

De behoefte aan een nieuw dominant verhaal over wat ons bindt in een post-religieus en
post-ideologisch tijdperk waarin de markt met haar falende belofte van welvaart en
welzijn haar glans lijkt te verliezen biedt de kans op een ander perspectief op wat van
waarde is. Het biedt daarmee ook een kans om de ruimte voor de kunsten fysiek maar
bovenal maatschappelijk te vergroten door het manifester delen van haar waarde, door
die gezamenlijk te creëren en te ervaren.

Ruimte scheppen voor de kunsten begint daarmee niet in de gemeentelijke begroting
maar in de gemeenschap. Dat vraagt om nieuwe vormen die we ook hier met vreugde
zien ontstaan. Bij Theaterfestival de Boulevard - waar naast samen kijken steeds meer
ook gezamenlijk maken en richting geven aan de omgeving waarin de kunst zich voltrekt
gebruikelijk wordt. Bij de Bosch Parade - waar kunst en gemeenschap in de
ontwikkeling, de uitvoering en de beschouwing in elkaar overvloeien. En het gebeurt
vanaf vandaag ook hier – in de Nieuwe Kunstruimte. Waar lokale kunstenaarsleden en
professionele kunstenaars van hier en uit de omgeving exposeren, maar waar het ook
uitdrukkelijk de bedoeling is om een plek te zijn voor de gemeenschap: voor de wijk, voor
sociale initiatieven, voor de samenleving.

Ik hoop dan ook dat we vandaag niet zozeer de Nieuwe Kunstruimte feliciteren met haar
opening maar bovenal ook elkaar. Omdat we er een plekje bij hebben waar de
gemeenschap en de kunst uit elkaar voort kunnen komen en elkaar kunnen ontmoeten.
Omdat we er een plekje bij hebben waar het dominante denken over de waarde van de
kunst voor onze samenleving en de ruimte die ze verdient opnieuw ingekleurd kan
worden. Met elkaar. Zodat over twee jaar de Nieuwe Kunstruimte een logisch vervolg
krijgt – omdat het een onderdeel is geworden van wie wij willen zijn.

Ik zeg: van harte en dank u wel!

(c) Pieter Paul Slikker 2019                                          /gerarddenbosch

 ---------------------------------------------
                   
** tekst van de toespraak van Riki Mijling  22/9/2019

Ik ben gevraagd door Oscar [dank je wel Oscar, dank je wel stichting STOK] om hier een
openingswoordje te houden, omdat ik een ‘geslaagd’ kunstenaar zou zijn. ;-))

En dat brengt mij in een gelijkwaardige positie met de exposanten die zijn namelijk ook
‘geslaagd’; jullie hebben daar een diploma voor gekregen.
Ik heb ergens ook nog zo’n papiertje; De Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving ’s-
Hertogenbosch heette het in mijn studietijd. We spreken over meer dan 39 jaar geleden.

Geslaagd misschien, maar veel belovend was ik in die tijd zeker niet.
Dat waren de studenten waarvan ik de namen nu nergens meer in het kunstcircuit tegen
kom. Want ieder jaar op nieuw komt er weer een lichting ‘veelbelovend’ van de academie.

Maar waar hangt het ‘geslaagd’ zijn na de academie vanaf?
Voor mij was dat in het begin het krijgen van een beurs van het Mondriaan Fonds. Dan pas
hoorde je er echt bij. En natuurlijk dan had je ook een budget waarmee je zorgeloos enkele
jaren door kon blijven werken.

Maar hoe vaak ik het ook aanvroeg, ik werd altijd afgewezen.
- Ik liet een professionele fotograaf betere foto’s maken (in die tijd grootbeeld dia’s).
- Ik liet een kunsthistoricus mijn tekst schrijven (tegen betaling uiteraard)
Niets hielp.

En steeds weer die spanning. Steeds weer die teleurstelling als ik werd afgewezen.
En steeds weer die twijfel over mijn eigen werk. Daar hoorde natuurlijk ook een gezonde
dosis jaloezie bij naar collega’s die het wel kregen, want dat waren in mijn ogen pas echte
‘geslaagde’ kunstenaars.

Maar toen ik na een aantal mislukte aanvragen terugkeek en me realiseerde hoeveel tijd,
geld en energie zo’n aanvraag kostte, besloot ik daar niet meer aan mee te doen.
Dus voor mij geen beurzen of subsidies, dat paste blijkbaar niet in mijn ‘Karma’.
Met een open mind en met een grote dosis flexibiliteit zijn er altijd wel manieren te
bedenken om geld te verdienen; ik heb huizen geschilderd, muren gestuct, kleding genaaid
en in de gevangenis lesgegeven.
En daar ook weer mee gestopt als ik merkte dat het ten koste ging van mijn
kunstenaarschap.

Maar het niet krijgen van kunstsubsidies dwong mij ook om ondernemend te zijn en de
verkoop van mijn kunstwerken niet alleen over te laten aan galeries.
(Waren er eigenlijk wel galeries, die mijn werk wilden tonen?)

Met een aantal kunstenaars richtten we een virtuele galerie op en namen we deel aan
kunstbeurzen in het buitenland. In Duitsland wordt zo’n initiatief een Produzentengalerie
genoemd en werd daar veel eerder dan bij ons als een serieus platform gezien.

Octagon Galerie, Singel 289, Amsterdam; open op afspraak only!
(In de tien jaar dat die virtuele galerie bestond, heeft geloof ik, één keer iemand gebeld voor
een afspraak om langs te komen ;-))

Door zelf de markt op te gaan, leerde ik ook mijn publiek kennen. En dat bleek in mijn geval
vooral om een Duits publiek te gaan; daar ontstond in de loop der jaren een kleine groep van
verzamelaars die mij volgde en (nog altijd) met regelmaat werk van mij kopen. Nu gebeurt dat
verkopen wel via de ‘echte’ galeries.

Ben ik dan nu wel een ‘geslaagd’ kunstenaar?

Was eerst mijn doel om een beurs te krijgen van het Mondriaan Fonds, werd dat vervolgens
om van mijn werk te kunnen leven en toen ik dat bereikt had, kwam er weer een ander doel in
zicht.
Ik spreek collega’s die zichzelf pas ‘geslaagd’ zullen noemen als ze worden uitgenodigd voor
de Biënnale in Venetië en misschien gaat dat hun ook nog wel eens lukken. Maar als je alleen
maar gefocust bent op het doel in de toekomst, vergeet je soms dat het leven je zoveel kleine
geschenken geeft op de weg er naartoe.

Ik kan jullie niet zeggen hoe je het moet doen, de tijden zijn zo totaal anders, maar enkele
dingen blijven hetzelfde;
- Maak wat je wil maken en wees kritisch.
- Reken op afwijzingen en alle emoties die daarbij horen.
- Zoek je publiek; ergens moet dat te vinden zijn.
- Wees flexibel, sta open voor kansen.
- Wees ondernemend en niet afhankelijk van anderen
- Maar vooral; houd vol! Zorg dat je een lange adem hebt.
(Voor sommigen is het een sprint, maar voor de meest een marathon)

Met dit alles samen heb je de juiste instelling te pakken om straks niet te eindigen als ‘De
miskende’ kunstenaar, maar ben je blij met alle geslaagde kunstwerken.
En alle onverwachte successen die op je pad komen, en heb je het meest rijke leven wat je je
maar voor kunt stellen.

Ik wens jullie heel veel succes met jullie kunstenaarschap, en ik feliciteer de stichting met hun
nieuwe expositieruimte.

(c) Riki Mijling 2019                                                    / gerarddenbosch