Jacob Moleschott (1822-1893) - Historisch Café - Knillispoort - 30 mrt 2018 - en verder
Bosschenaar Jacob Moleschott (1822-1893) - lezing door Frans van Gaal - Knillispoort - 30 maart 2018 e.v.
+ 12/3/2022 lezing over WOI - Holland Neutraal - De Nederlandsche Leger- en Vlootfilm (Bosch' Historisch Café)
+ 9/4/2022 Jos Wassink over Prostitutie in de vestingstad ’s-Hertogenbosch, 1629-1795 (Bosch' Historisch Café)
+ 7/5/2022 Historisch café over idealen en het verkwanselen ervan (Bosch' Historisch Café)
+ 4/6/2022 Historisch café over Bekende Bosschenaren
+ 12/11/2022 Historisch café over koloniale roofkunst met Jos van Beurden
+ 10/12/2022 Historisch Café - Hans Suijs over "Samen eervol overleefd" - Verzetsvrouwen in WOII
+ 14/1/2023 Historisch Café - Henk van der Linden - Wat oorlog met mensen die het zelf doormaken doet
+ 11/3/2023 Historisch Café over patriotten en over Bossche soldaten voor Napoleon
+ 8/4/2023 Historisch Café over Oorlogsvluchtelingen WOI - Henk Hellegers - Tom Sas
+ 10/6/2023 Historisch Café Knillispoort - Leonardus van Vechel ----> onderaan
+ 14/10/2023 Historisch Café Knillispoort - René Bastiaanse over de katholieke seksuele moraal en de gevolgen daarvan
Mobieltje: toestel draaien
om de knoppen rechtsonder de foto's te zien
----------------------------------------
+ 30/3/2018 Een avond van het Humanistisch Verbond, afdeling Brabant in de Knillispoort, Korte Waterstraat.
De Bossche arts Jacob Moleschott (1822-1893) schopte het tot Italiaans senator en was in het katholieke Italië een groot criticaster van de paus en het Vaticaan.
Moleschott was senator, geneeskundige, filosoof, voedingsdeskundige en strijder voor gelijkwaardigheid van man en vrouw.
'Ondernemer in geschiedenis' en vrijhistorisch schrijver, Frans van Gaal, vertelde over de levenswandel van een Bosschenaar die, volgens hem, ten onrechte nog geen standbeeld heeft in zijn geboortestad.
Er komt op 22 september 2023 een symposium over Moleschott
info knillispoort - HumanistischVerbondBraband
©2018 Gerard Monté
Op 25 mei volgde een avond over de Russische revolutie met Nico Schouten.
zie evt ook + 1/2/2020 De Palestijnse zaak niet op de vuilnishoop van de geschiedenis - Een dialoog
-----
-----2022
+ 12/3/2022 lezing over WOI - Holland Neutraal - De Nederlandsche Leger- en Vlootfilm
lezing in het nieuwe Bosch' Historisch Café
door Tom Sas
zie evt ook + 28/8/2021 Knillispoort - Rondom Dieske - lezing over de Spaanse griep door Tom Sas
©2022 Gerard Monté
-----
+ 9/4/2022 Jos Wassink over Prostitutie in de vestingstad ’s-Hertogenbosch, 1629-1795 (Bosch' Historisch Café)
inleiding John Vermulst, interview Frans van Gaal,
lezing Jos Wassink over zijn boek met de titel Dagelijks leven in ‘ontugt’, Prostitutie in de vestingstad ’s-Hertogenbosch, 1629-1795.
Wassink onderzocht zeker 250 strafdossiers van hoeren in de Bossche archieven. Zo ontstond een bijzondere inkijk in de schrijnende wereld van de krochten van de Bossche samenleving in de zeventiende en achttiende eeuw. Er was niet alleen prostitutie in tijden van armoe maar vooral de soldaten van de kazernes bezochten hoeren (in die tijd de gebruikelijke term) maar de hogere officieren bezochten de bordelen. Onechte kinderen en kindersterfte en -moord kwamen veelvuldig voor.
info knillispoort
©2022 Gerard Monté
-----
+ 7/5/2022 Historisch café over idealen en het verkwanselen ervan
Historisch café: ‘ikke en de rest kan stikke’ en wat doe je ertegen?
- Henk Schuurs, voormalig bestuurslid van Bewonersvereniging Leefbare Binnenstad over idealen en het verkwanselen ervan.
Ruim een jaar geleden begon Henk met het samenstellen van een boek onder de titel: Het is verkeerd. Over een periode van ruim honderd jaar beschrijft hij de geschiedenis van de volkshuisvesting en die van de boerenorganisaties.
- Frans van Gaal kort over Frederik van Eedens Walden en hoe dat verkeerd ging.
- Persbericht: "Is Henk niet wat al te pessimistisch? Is het onvermijdelijk dat idealisme eindigt in hebzucht? Niet dus, volgens Henk. Er is hoop. En die hoop komt ook tot uitdrukking in een woongemeenschap als De Paap. In 1978 kraakte een aantal studerende jongeren in woonnood hetvoormalig ziekenhuis Sint-Johannes de Deo in ’s-Hertogenbosch. Tot op de dag van vandaag vormen ze een woongemeenschap die je gerust ten voorbeeld kun stellen aan anderen. Gertjan van Beijnum, kraker vanhet eerste uur, woont al meer dan veertig jaar in de Paap." Hij werd geïnterviewd over het wonen in De Paap.
[zie ook + 30/3/2023 Bossche filmers-avond met Hans Kessens over zijn film De Bossche Krakerslente ]
©2022 Gerard Monté
-----
+ 4/6/2022 Historisch café over Bekende Bosschenaren
oa. over Janus Borghs, ook bekend als Janus d'n Urste (altijd vooran de carnavalsoptocht) die vanwege zijn misvormd gezicht met carnaval mensen wel schrik aan joeg en vanwege dat gezicht ook een bijnaam had die hij zelf niet eluk vond.
Persbericht: "Paul Kriele maakte in 1985 een serie portretten van toen bekende Bosschenaren. Hij sprak met vele, vooral oudere Bosschenaren. Paul maakte er levensverhalen van die hij bundelde in zijn boek ‘Stadsgezichten’. Dat boek is uitverkocht maar de verhalen zijn er nog, in het hoofd van Kriele en in beelden en geluidsopnames. Paul Kriele is journalist en geboren en getogen Bosschenaar, hij publiceerde een tiental boeken en is hoofdredacteur/uitgever van het bekende Bastion Oranje. In beeld komen ook de joodse eigenaar van de papierfabriek Reglifex, Max Cahen, journalist, revue- en toneelschrijver Niek de Rooy, Franske van Asperen als directeur van het toen bekende museum de Brabantse Poffer en mgr Jan Bluijssen. Met de persoon komen ook mooie Bossche verhalen in beeld."
©2022 Gerard Monté
-----
+ 12/11/2022 Historisch café over koloniale roofkunst met Jos van Beurden
Het onderwerp van deze lezing was aangekondigd als "Roofkunst" maar "Koloniale roofkunst" zou beter geweest zijn. Maar "Ongemakkelijk Erfgoed" zou nog beter zijn geweest want zo heet het boek dat Jos van Beurden uitgegeven heeft.
Doordat aan het begin van de bijeenkomst het schilderij 'De tuin der lusten' van Jheronimus Bosch door presentator Frans van Gaal besproken werd als roofkunst leek de middag in de richting van de kunst te gaan maar Jos van Beurden (Vrije Universiteit in Amsterdam) onderzoekt al jaren koloniale culturele collecties en de mogelijke teruggave daarvan.
Is alle koloniale erfgoed geroofd? Gekocht? Geruild, al dan niet onder dwang? Moet alles teruggegeven worden? Waar wordt het dan onder de beste condities opgeslagen? Waar wordt het het beste wetenschappelijk onderzocht?
Hij noemde 4 voorbeelden: een koningskanon uit Sri Lanka, een krachtbeel uit Congo, getatoeëerde Maori-hoofden uit Nieuw-Zeeland, het schedelkapje van de Java-mens.
Moeten voorouderlijke resten niet sowieso teruggegeven worden? En oorlogsbuit? Gesmokkelde waren? Bestelde en gekochte stukken? Inheemse cadeaus? Soms weten musea niet eens dat ze iets als geroofd cultureel erfgoed hebben of willen het niet weten, bang het bezit te moeten afstaan.
En aan wie geef je het? Een regering die geen goede bewaaromstandigheden heeft? Aan welk deel van de bevolking - idem.
En moet alles terug? In het buitenland (oa België) is soms al afgesproken 10 % terug te geven met de hulp bij het goed bewaren.
Een interactieve lezing waarbij het publiek met veel eigen inbreng komt is leuk maar het verhaal van de spreker is soms moeilijk vast te houden waarbij cruciale onderwerpen een beetje vergeten dreigen te worden of buiten beeld raken.
Gelukkig was de diapresentatie van Van Beurden duidelijk.
©2022 Gerard Monté
-----
+ 10/12/2022 Historisch Café - Hans Suijs over "Samen eervol overleefd" - Verzetsvrouwen in WOII
...
zie ook de presentatie van dit boek in de Cultuurtoren Honsoirde van de abdij in Vlijmen.
info HansSuijs - het boek bevat geen foto's, die vind je op deze website
©2022 Gerard Monté
-----
+ 14/1/2023 Historisch Café - Henk van der Linden - Wat oorlog met mensen die het zelf doormaken doet
Uit het persbericht: "Op 22 september 1914, de oorlog was nog geen twee maanden onderweg, torpedeert een kleine Duitse onderzeeboot, de U9, drie grote Britse kruisers, zo’n 40 km buiten de Nederlandse kust, net voor Scheveningen. Binnen vijf kwartier liggen ze op de zeebodem. Meer dan 1450 slachtoffers. Het is een catastrofe voor de Royal Navy. De grootste ramp treft de gezinnen van de omgekomen mannen, reservisten vooral. ... De Navy verschaft geen schadevergoeding, het zijn immers slechts reservisten. Om mogelijke pensioenclaims te vermijden, krijgen de weduwen een brief dat hun man was ‘lost at sea’ en niet ‘killed in action’. Ze hebben dus geen recht op een uitkering."
Henk van der Linden werd geïnterviewd door Frans van Gaal en er werd een film over deze affaire vertoond. Henk van der Linden heeft er ook een boek over geschreven met een deel officiële beschrijving, 10 verhalen van geredde bemanningsleden, en een deel van hoe de zaak 'vergeten' werd (moest worden). Het boek (206 blz.) bevat veel foto's, het is ook in het Engels vertaald en langzamerhand komt er in Engeland belangstelling voor. Er zijn nu een paar herdenkingen voor de slachtoffers geweest. Bij de eerste was Henk niet uitgenodigd.Hij vroeg aan de hoogste officier hoe het kon dat hij nu wel mocht komen en die zei dat slechts twee personen de Navy verslagen hadden: Michiel de Ruyter en Henk van der Linden.
[Het verhaal van die weggemoffelde (sic!) ondergang doet denken aan het verdonkeremanen van het ondergaan van een Engels slagschip ten noordwesten van Engeland in de Tweede Wereldoorlog. Dat mocht niet bekend worden omdat een van de lichamen van de verdronken officieren ging dienen als verdronken piloot voor de kust van Spanje. Die had een tas met misleidende documenten bij zich waaruit moest blijken dat de invasie in Italië zou plaatsvinden. De Duitsers trapten erin]
De film is te zien op YT
zie evt ook een korte beschrijving van de slag voor Scheveningen en een herdenking op de Engelse televisie
Henk van der Linden werkte eerder mee aan een serie over over plaatsen en provincies in Nederland en de Eerste Wereldoorlog. In de aflevering over Den Haag (2018) staat ook een verslag over zijn ontdekking van het oorlogsgraf op een kerkhof in Den Haag dat wel bijgehouden wordt door de Engelsen maar waar nooit een herdenking was geweest. Die heeft hij toen georganiseerd.
©2023 Gerard Monté
-----
+ 11/3/2023 Historisch Café over patriotten en over soldaten voor Napoleon
Twee aansluitende onderwerpen: Bossche patriotten en Bosschenaren in dienst van Napoleon
presentatie en interviews Kees van den Oord die inviel voor Frans van Gaal.
Jacques Baartmans over de patriottentijd; hij schreef in 2001 zijn proefschrift over Hollandse wijsgeren in Brabant en Vlaanderen. Geschriften van Noord-Nederlandse patriotten in de Oostenrijkse Nederlanden, 1787-1792.
Hij sprak over de tijd van Willem V en over prinses Wilhelmina die door patriotten (die zich tegen de monarchie verzetten) in 1787 bij Goejanverwellesluis tegengehouden werd. Zij was van Pruisische afkomst en riep haar broer te hulp. Die kwam met veel troepen en bezette de Lage Landen.De patriotten vluchtten veelal naar het zuiden en naar Frankrijk.
Eind van dat jaar werd o.a in Den Bosch flink geplunderd. Eén derde van de (patriottische) huizen in de stad werd beschadigd en er werd verkracht en gemoord door Oostenrijkse en Pruisische huurlingen van het garnizoen in de stad.
De komst van de Fransen in 1794 maakte al weer gauw een einde aan de monarchie en de Pruisische bezetting.
De Nederlandse generaal in Franse dienst Daendels en de Franse Pichegru leidden de Franse troepen. Gerrit Paape* was een propagandist voor de Fransen die middels zijn publicaties de bevolking warm wilde maken voor de nieuwe bezetter die door veel mensen als een bevrijder van de Staatsen uit Holland gezien werd.
Aansluitend spraken Kees van den Oord en Bart van Helvoort over de Nederlandse soldaten die al dan niet vrijwillig in dienst van het leger van Napoleon gingen. Er is onderzoek gedaan naar wie dat nou waren. Kees had vier namen gevonden van mannen uit Bokhoven (toen 200 inwoners) waarvan de gegevens (persoonlijk en rang) bekend zijn.
Vanuit Den Bosch trokken 882 mannen met Napoleon op, oa naar Rusland. Hij deed een oproep om in de database die er over deze soldaten is gegevens te verzamelen, zoals Joost Welten over de plaats Weert e.o. gedaan heeft.
[Interessant in dit verband is nog het boek van Hans van den Eeden over de tocht die Lodewijk Napoleon door Brabant en Zeeland maakte (laatste foto)]
*Zie het proefschrift van Pater Altena over Gerrit Paape.
...
©2023 Gerard Monté
-----
+ 8/4/2023 Historisch Café over Oorlogsvluchtelingen WOI - Henk Hellegers - Tom Sas
Na een introductie door Kees van den Oord vertelde Henk Hellegers (oa oud-burgemeester van Uden) over het Vluchtoord dat in Uden gebouwd werd voor vooral Belgische vluchtelingen en Tom Sas vertelde over de aankomst en opvang van Belgische en Oostenrijkse vluchtelingen in 's-Hertogenbosch tijdens de Eerste Wereldoorlog.
©2023 Gerard Monté
-----
+ 10/6/2023 Historisch Café Knillispoort - Leonardus van Vechel
pres. Kees van den Oord
foto's van het eerste deel van de lezing door Geert Kilwinger (Woudrichem, 1956) over pastoor Leonardus van Vechel (1527-1572). Deze "enige echte heilige Bosschenaar" was een van de 19 martelaren van Gorcum.
Hij was de zoon van kaarsenmaker Goyard van Vechel uit de Postelstraat [Vechel of Veghel - de schrijfwijze van een aantal klanken lag in die tijd nog niet vast, denk aan Vucht/Vught).
Als pastoor in Gorcum (Gorinchem) verzette hij zich tegen het opkomend calvinisme en de watergeuzen. De martelaren van Gorcum werden gedood door ophanging. Twee eeuwen na hun dood zijn ze heilig verklaard.
In Den Bosch is een straat naar Leonardus genoemd en op diverse plaatsen zijn afbeeldingen van hem te zien. In de Sint-Jan is een beeld aangebracht.
Uit het persbericht:
Geert Kilwinger (1956) is al jaren als stadsgids in ’s-Hertogenbosch actief. Hij groeide op in de vestingstad Woudrichem en was in zijn studententijd gids op slot Loevestein. Geert heeft een bijzondere belangstelling voor de historische driehoek Woudrichem-Loevestein- Gorinchem. Niet vreemd, want zijn moeder kwam uit Gorcum en zijn vader uit Woerkom. In 2022 stelde hij een interessant artikel samen over de herdenking na 450 jaar van Leonardus van Vechel, een van de martelaren van Gorcum uit 1572. Hij heeft een promofilmpje gemaakt. Via de link https://youtu.be/n89XU0YTZ1w is dat te bekijken.
©2023 Gerard Monté
-----
+ 14/10/2023 Historisch Café Knillispoort - René Bastiaanse over de katholieke seksuele moraal en de gevolgen daarvan
...
©2023 Gerard Monté
-----